اهمیت ترجمه کتاب «زنان عشایر ایران: خاطره‌­بافی میان ایل قشقایی»

اهمیت ترجمه کتاب «زنان عشایر ایران: خاطره‌­بافی میان ایل قشقایی»

کتاب «زنان عشایر ایران: خاطره‌­بافی میان ایل قشقایی»، روایت زندگی، تجربیات و خاطرات یک دختر آمریکایی میان ایل قشقایی در جنوب ایران است. نویسنده کتاب، جولیا هوانگ، دختر لوییس بِک، انسان شناس برجستة آمریکایی، است. بِک از اواخر دهة ۱۳۴۰ عشایر کوه‌­های زاگرس جنوبی ایران را مطالعه می­کرد. اوایل دهه ۱۳۷۰، زمانی که جولیا پنج […]

<strong>مسجد گوهرشاد</strong>

مسجد گوهرشاد

مسجد جامع گوهرشاد مشهد یکی از مسجدهای مشهور ایران و جهان اسلام و یادگاری ارزشمند و ماندگار از هنر و معماری تیموریان است. احداث این بنا به همت گوهرشاد آغا، دختر امیر غیاث­‌الدین ترخان همسر شاهرخ بن تیمور گورکانی و در دوران استانداری پسرش بایسنقر میرزا به سال 818ق در ضلع جنوبی حرم رضوی آغاز […]

تئاتر در ایران

تئاتر در ایران

تئاتر در ایران قدمتی کهن ندارد اما این به آن معنا نیست که ایرانیان با تئاتر بیگانه بودند، در فرهنگ ایرانی بودند بازیگرانی که برای تفریح تودۀ مردم معرکه‌گیری می‌کردند، اما حقیقت این است که در هیچ یک از داستان‌های ایران قدیم و در هیچ کتابی نشانه‌ای حاکی از اینکه در ایران قدیم تئاتر و […]

<strong>حمام در ایران قدیم</strong>

حمام در ایران قدیم

حمام كردن از ديرباز جزء ضروريات ايرانيان بوده است چه براى اداى واجبات دينى هم كه شده بود وجود حمام را ضرورى مى‌دانسته‌اند. گذشته از نقش ویژه حمام در مذهب و بافت شهری، کارکرد اجتماعی حمام و جنبه همگانی آن است. از آنجا که امکان ورود تمام مردم مسلمان از هر طبقه نژادی به حمام‌های […]

مشاهیر تهران قدیم (اقبال السلطنه)

مشاهیر تهران قدیم (اقبال السلطنه)

آقارضا فرزند آقا اسماعیل جدیدالاسلام و نوه ملابابا کلیم اصفهانی به سال 1259 ق متولد شد. شهر محل تولد آقارضا نامعلوم بود و در مآخذ موجود، به آن اشاره‌ای نشده است. ملابابا کلیم از یهودیان ساکن اصفهان بود. پدر آقارضا پس از قبول اسلام لقب جدید‌الاسلام گرفت. این خاندان از زمان پدر آقارضا با دودمان […]

<a href=مشاهیر تهران قدیم(اقبال‌الملک)">

مشاهیر تهران قدیم(اقبال‌الملک)

میرزا محمد اقبال‌الملک پسر دکتر میرزا بابای حکیم­باشی و داماد میرزا آقاخان نوری در سال 1279 ھ.ق به منصب استیفا منصوب شد و از کارمندان و محاسبین وزارت دارایی شد، در سال 1289 ھ.ق به سمت نیابت سفارت ایران در دربارهای دول اروپا منصوب و پیش‌ازاین‌ که ملکم خان در سال 1290 ھ.ق به وزیرمختاری […]

نگاهی به کتاب تاریخ تحول محاکم و دادرسی در ایران با تکیه بر اسناد ملی تا 1320ش.

نگاهی به کتاب تاریخ تحول محاکم و دادرسی در ایران با تکیه بر اسناد ملی تا 1320ش.

پژوهش حاضر به سیر تحول محاکم و دادرسی در ایران از دوره قاجار تا سال 1320 با بهره‌مندی از اسناد آرشیو ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. در جلد نخست این ‌تحقیق سعی شده نظام دادخواهی و دادرسی محاکم و چگونگی دادرسی پیش از اسلام در ایران بررسی شده و […]

فلسفه ترازوی عدالت

فلسفه ترازوی عدالت

ازیریس (اوزیریس) ایزد جهان زیرزمینی پس از مرگ در مصر باستان به شمار می‌رود. در مصر باستان هنگامی‌که فردی جان می‌سپرد،‌ درمقابل ترازوی عدالت ازیریس مورد آزمون قرار می‌گرفت تا معلوم شود آیا می‌تواند به جهان پس از مرگ وارد شود یا نه. برای این‌کار،‌در یک کفه ترازو «قلب» او(جایگاه حقیقت) و در کفه دیگر […]

مشاهیر تهران قدیم (میرزا محمود وزیر)

مشاهیر تهران قدیم (میرزا محمود وزیر)

میرزا محمود مستوفی گرگانی معروف به وزیر، پسر دوم حاج میرزا نصرالله گرگانی از وزرای معروف دراالخلافه ناصری بود. وی در آغاز جوانی در دستگاه میرزا یوسف آشتیانی مستوفی الممالک به سمت منشی­گری وارد خدمت شد. میرزا محمود در این شغل مهم با شخصیت­های سرشناس که با شخص اول کشور سر و کار داشتند ارتباط […]

مشاهیر تهران قدیم (میرزا عبدالله مستوفی)

مشاهیر تهران قدیم (میرزا عبدالله مستوفی)

میرزا عبدالله مستوفی، فرزند حاج میرزا نصرالله گركانى، در 1255ه.ق در تهران تولد یافت. تحصیلات مقدماتى را مطابق عرف زمان انجام داد، سپس ادبیات فارسى و عربى و فقه و اصول و معانى بیان تحصیل كرد. در 1310 ه.ق طبق سنت فامیلى منصب استیفا گرفت ولى عملاً كارى انجام نمى‏داد و به تعلیم حسن خط […]

مشاهیر تهران قدیم (مجدالدوله)

مشاهیر تهران قدیم (مجدالدوله)

مهدیقلی خان پسر عیسی خان والی اعتمادالدوله قاجار قوانلو دایی زاده ناصرالدین شاه بود. ابتدا غلام بچه­باشی و سپس از پیشخدمتان خاصه ناصرالدین شاه بود. در 1296 ه.ق به سمت میرآخوری منصوب گردید که از مشاغل مهم دربار سلطنتی بود، اما در سال 1301 ه.ق معزول گردید و سال بعد خوانسالار شد. ملقب به مجدالدوله […]

مشاهیر تهران قدیم (کامران میرزا نایب‌السلطنه)

مشاهیر تهران قدیم (کامران میرزا نایب‌السلطنه)

کامران میرزا پسر سوم ناصرالدین شاه ملقب به نايب السلطنه، در روز نوزدهم زی­ القعده 1272 ه.ق به دنیا آمد.[1] وی در سال 1277 ه.ق به جای فیروزمیرزا نصرت ­الدوله به معاونت پاشا خان امین­ الملک حاکم تهران شد. در سال 1283 ه.ق که ناصرالدین شاه عازم سفر خراسان بود، کامران میرزا نائب ­السلطنه را […]

مشاهیر تهران قدیم (فیلسوف ­الدوله)

مشاهیر تهران قدیم (فیلسوف ­الدوله)

میرزا كاظم رشتی ملک الاطباء ـ فیلسوف­ الدوله ـ از اطباء معروف دوره سلطنت محمدشاه و حکیم باشی ناصرالدین شاه بوده و در حدود سال 1214 ه.ق متولد در سال 1285 ه.ق در سن 120 سالگی درگذشت. محمدحسن خان اعتمادالسلطنه در خصوص لقب فیلسوف ­الدوله در زیل وقایع سه شنبه سوم جمادی ­الثانی1305 ه.ق می […]

مشاهیر تهران قدیم (عزیزالسلطان – ملیجک)

مشاهیر تهران قدیم (عزیزالسلطان – ملیجک)

غلامعلی خان معروف به ملیجک و ملقب به عزیز­السلطان، پسر ميرزا محمد خان گروسى[1] برادر امينه اقدس صيغه شاه بود.[2] مليجک‏ به زبان گروسى گنجشک است. عزيز السلطان خيلى کوچک بود، لذا اين اسم را شاه به او گذاشت.[3] ناصرالدين شاه اين عزيز کرده خود را در سفر دوم خود به اروپا برد و خانه […]

مشاهیر تهران قدیم (صادق خان وقایع‌نگار)

مشاهیر تهران قدیم (صادق خان وقایع‌نگار)

میرزا صادق خان وقایع ­نگار مروزی متخلص به هما و متوفی در سنه 1250 ه.ق از اهالی شاه جهان مرو و از نجیب­ زادگان آنجا بود. صادق خان با کمک بیرامعلی خان قاجار مروزی ملقب به فخرالدوله به مشهد آمد به تحصیل مقدمات علوم عربی و ادبی پرداخت. پس از هجوم ترکمانان و ازبکان در […]

مشاهیر تهران قدیم(معیرالممالک دوستعلی خان)

مشاهیر تهران قدیم(معیرالممالک دوستعلی خان)

دوستعلی خان معیرالممالک چهارم معروف به نظام ­الدوله، یکی از رجال موثر عهد ناصری بود که در دستگاه دولت ضمن داشتن مناصب و مشاغل مهم، در ایجاد بناها، ساختمان­ها و تأسیسات با ارزش و قابل توجه آن زمان نقش موثری بر عهده داشت. معیرالممالک فرزند حسینعلی خان معیرالممالک داماد فتحعلی شاه، متولد 1236 ه.ق بود، […]

مشاهیر تهران قدیم (حاج امین الضرب)

مشاهیر تهران قدیم (حاج امین الضرب)

حاج محمدحسين امين ­الضرب، مسئول ضرب سكه در زمان قاجار و از تاجرهاي معروف بود. وی تنها فرزند حاج محمد حسن امين­الضرب اصفهاني مشهور به «كمپاني» در سال 1257 ه.ق در تهران متولد شد. حاجى محمد حسن اصفهانى، امين دارالضرب، معروف به كمپانى، در دوره‏ى ناصرى و دوره‏ى مظفريه اول تاجر محترم معتبر ايران بود […]

مشاهیر تهران قدیم (علی‌خان امین‌الدوله)

مشاهیر تهران قدیم (علی‌خان امین‌الدوله)

علی‌خان امین‌الدوله فرزند محمد خان مجدالملک سینکی، در ۱۸ ذیقعده ۱۲۵۹ ه.ق در تهران به دنیا آمد. پس از انجام تحصیلات معمول نزد پدر دانشمند و اصلاح‌طلب خود، به آموختن زبان فرانسوی و معلومات جدید پرداخت. خیلی جوان بود که در اداره یا وزارت رسائل به خدمت پذیرفته شد.[1] در سال 1279 ه.ق و در سن 19 سالگی ه سمت […]

مشاهیر تهران قدیم (الله‌یار خان آصف‌الدوله)

مشاهیر تهران قدیم (الله‌یار خان آصف‌الدوله)

اللهیارخان پسر بزرگ رکن­الدوله میرزا محمد خان بیگلربیگی دولو قاجار مشهور به تاجبخش می­باشد.[1] آصف­الدوله یکی از صاحب منصبان قاجار بود که در دربار فتحعلی شاه قاجار سمت «خوانسالاری» داشت. در 1228ه.ق در دفع ترکمانان کامیابی به دست آورده بود، همچنین در سال 1237 ه.ق که میان ایران و عثمانی جنگ روی داد فتحعلی شاه، […]

از نارضایتی عمومی تا فرمان مشروطه

از نارضایتی عمومی تا فرمان مشروطه

در پی مرحله کوتاه آزادی سیاسی و آزادی مطبوعات در زمان مظفرالدین شاه و نیز سفرهای پرهزینه شاه و همراهانش به فرنگ، استقراض از بانک‌های خارجی، ناآرامی شهرها بر اثر افزایش بی‌رویه قیمت نان، فشار و ظلم و ستم حاکمان شهری و روستایی، برکناری امین‌السلطان و انتصاب عین‌الدوله، بیکاری و تورم، موجی از اعتراضات را […]

فرودگاه مهرآباد در گذر تاریخ (یا آشیانه پروازهای تاریخی)

فرودگاه مهرآباد در گذر تاریخ (یا آشیانه پروازهای تاریخی)

مهرآباد كه در آغاز حسين‌آباد خوانده مى‌شد، از املاكى بود كه حاج ميرزا آقاسى آباد و به محمد شاه هبه كرده بود. سال‌ها بعد نظام‌الدوله معيرالممالك (دوستمحمدخان ۱۲۳۶ – ۱۲۹۰ ق) آن را خريد و قنات زد و باغ و قلعه برای آن ساخت و نظام‌آباد نام نهاد. وقتى كه نظام‌الدوله دختر ناصرالدين شاه، عصمة‌الدوله […]

خداوند الموت

خداوند الموت

حسن صباح (۴۶۴ قمری – ۲۶ ربیع‌الثانی ۵۱۸ قمری) از ایرانیانی بود که در دوره سلجوقی قیام کردند. مذهب وی و پیروانش شیعه اسماعیلیه نزاری بود که شاخه‌ای از پیروان امامان است، اما به هفت امام اعتقاد داشتند و امامت را بعد از جعفر صادق حق فرزند وی، اسماعیل دانسته و مهدی موعود امام (آخر […]

اهمیت و هدف از نگارش جهان‌نمای تاریخ جهان

اهمیت و هدف از نگارش جهان‌نمای تاریخ جهان

در طول ادوار گذشته کتاب‌های متعددی درباره تبار خاندان ها توسط افرادی نظیر لین پول، زامباور و باسورث نگارش یافته با این همه هریک از این آثار نواقصی داشته و ایراداتی بر آنها وارد بوده در نتیجه هدف از تالیف کتاب حاضر رفع این موارد است که به برخی از آنها اشاره می کنیم. سالها […]

<strong>سفر «رناتو گوتوزو»</strong>

سفر «رناتو گوتوزو»

رناتو گوتوزو از مشهورترین نقاشان زاده هنر ایتالیا در قرن بیستم است. شهرت او را می‌توان از دو جنبه بررسی کرد: در نگاه اول، موفقیت و شهرت او در میان عموم مردم، یعنی محبوبیت او، استثنایی بود، آن هم در کشوری که به‌طورکلی همیشه نسبت به هنر معاصر بی‌تفاوت بوده است، همان‌طورکه نسبت به اسطوره […]

چه بر سر سلسله‌مراتب سلطه من آمد؟

چه بر سر سلسله‌مراتب سلطه من آمد؟

شامپانزه‌ها که ما 98 درصد از DNA خود را با آنها به اشتراک گذاشته‌ایم، نابرابری شدید اجتماعی دارند. آنها سلسله ‌مراتب سلطه یا “سلسله مراتبی” را نشان می‌دهند که در آن شامپانزه‌های آلفا بر دیگران و شامپانزه‌های بتا نیز بر همه به جز شامپانزه‌های آلفا تسلط دارند و به همین ترتیب سلسله‌ مراتب نزول یافته […]

مختصری دربارۀ کاخ‌های قاجاریه

مختصری دربارۀ کاخ‌های قاجاریه

(به مناسبت چاپ سوم کتاب کاخ‌های قاجاریه) تهران برخلاف آنچه که امروزه مشاهده می‌شود  شهری محصور در میان ساختمان­ها و مملو از جمعیت نبود بلکه روزگاری نه چندان دور روستای زیبایی بود که به دلیل قرار گرفتن درمسیرشرق به غرب و طراوت و آب و هوای دل­انگیزش فرمانروایان بسیاری را به سوی خود جلب نمود. […]

معرفی کهن‌ترین نقشه جغرافیایی آذربایجان در جهان

معرفی کهن‌ترین نقشه جغرافیایی آذربایجان در جهان

معرفی کهن‌­ترین نقشه جغرافیایی آذربایجان در جهان مقدمه امیر هوشنگ انوری (پژوهشگر و نویسنده) تحقیق­ های جدید سرآغاز تاریخ نقشه­‌نگاری (کارتوگرافی) را به مکتب جغرافیای یونان باستان نسبت داده است. در حالی­‌که هم اکنون نمونه ­های قدیمی‌­تری از نقشه­‌های جغرافیایی مربوط به تمدن‌های کهن‌تری چون چین، هند و ایران وجود دارد. از جمله نقش‌ه­ای بسیار […]

آذربایجان در نقشه های جغرافیایی  یونان و روم باستان

آذربایجان در نقشه های جغرافیایی یونان و روم باستان

چکیده مقالۀ پیش رو پژوهشی است کوتاه اما مهم دربارۀ چگونگی رسم آذربایجان و نمود شهرهای آن بر روی نقشه ­های تاریخی. نقشه ­های بررسی شده از نظر دورۀ زمانی محدود هستند به نقشه ­های یونان و روم باستان.  در نتیجه مقاله به ارایۀ اطلاعاتی پرداخته که تعلق به فاصلۀ تاریخی دوهزار و پانصد تا  […]