اللهیارخان پسر بزرگ رکن­الدوله میرزا محمد خان بیگلربیگی دولو قاجار مشهور به تاجبخش می­باشد.[1] آصف­الدوله یکی از صاحب منصبان قاجار بود که در دربار فتحعلی شاه قاجار سمت «خوانسالاری» داشت. در 1228ه.ق در دفع ترکمانان کامیابی به دست آورده بود، همچنین در سال 1237 ه.ق که میان ایران و عثمانی جنگ روی داد فتحعلی شاه، اللهیارخان را با ده هزار نفر برای یاری عباس میرزا به آذربایجان گسیل نمود. وی مدتی نیز حکومت شهرهای گیلان، مازندران و بروجرد را بر عهده داشت و به مدت سه سال صدراعظم شد. وی اولین فرد از خاندان قاجار است که به صدارت رسید. فردی جاه­طلب و سرکش بود که همیشه تلاش داشت تا در مقامات عالیه باشد و برای دستیابی به اهداف خود، سرسپرده دولت انگلیس شد. در جریان نبرد عباس میرزا با روس ها، فتحعلی شاه که به آذربایجان رفته بود، آصف الدوله را به حکومت آذربایجان تعیین نمود اما مردم از حکومتش ناراضی بودند و طی شورشی به سرکردگی میرفتاح پسر آقامیرزا یوسف آقای مجتهد ارگ شهر را اشغال و او را تسلیم نیروهای روس کردند. پس از مذاکرات صلح اصف الدوله آزاد و عازم تهران شد و به دلیل مسامحه در جنگ از صدارت عزل گردید.

آصف‎الدوله پس از مرگ فتحعلی‎شاه، محمدشاه وی را به حکمرانی خراسان گماشت و همراه پسرش (حسن‎خان‎سالار) روانۀ مشهد کرد تا ضمن رعایت مناسبات خانوادگی وی را از مرکز دور کرده باشد. پس از کشته شدن قائم مقام (صفر 1251ق) آصف‎الدوله به تصور اشغال مقام صدارت، بی‎اجازه از خراسان وارد تهران شد، اما شاه او را مؤاخذه کرد و به مشهد باز فرستاد.[2]

آصف‎الدوله در ماجرای کشته شدن گریبایدوف وزیر مختار روسیه در ایران یکی از عوامل مؤثر بود. دو تن از زنانی که در گرجستان اسیر شده و اسلام آورده بودند، در حرم او به سر می‎بردند. گریبایدوف فرستاده روسیه سعی داشت این زنان را به روسیه بازگرداند اما با مخالفت آصف­الدوله و مردم روبرور شد. در اثر اقدامات آصف‎الدوله و اشارت میرزا‎مسیح استرآبادی مجتهد مسلّم تهران، مردم به منظور دفاع از نوامیس اسلام و استخلاص آنان به سفارت روس هجوم آوردند. در این جنبش بیش از 80 تن از مردم تهران و 38 تن از اعضای سفارت روسیه از جمله گریبایدوف کشته شدند. آصف­الدوله سال­های پایانی عمر خود را در عتبات به سر برد. سرای آصف الدوله در ناحیه 3 منطقه 12 در سمت شرق میدان وحدت اسلامی کنونی و دروازه قدیم قزوین قرار داشت. خیابان شمالی این خانه به دلیل قرار گرفتن سرای آصف الدوله به کوچه آصف الدوله معروف بود. بازارچه آصف­الدوله نیز در محله سنگلج شرق دروازه قزوین قرار داشت که امروزه به نان بازار طرخانی معروف است.

[1] ـ بامداد، ج 1، ص 154.

[2] ـ http://www.rijaldb.com/fa