تاریخ مختصر میان رودان: از بین‌النهرین باستان تا عراق امروز

بین‌النهرین، حوزۀ آبگیر دو رودخانۀ باشکوه دجله و فرات، به لحاظ زیست‌محیط منحصر به فرد و پوشش گیاهی و جانوری خاص خود نخستین منطقه در جهان بود که تحولاتی بنیادین در تاریخ بشر چون اهلی‌سازی گیاهان، آغاز کشاورزی و اهلی‌سازی جانوران و آغاز دامپروری در آن رخ داده تحولات آتی در بین‌النهرین، چون روستانشینی، شهرنشینی و شکل‌گیری حکومت و تمدن ساختار جامعۀ بشری را به کل دگرگون کرد. پس از آن، زنجیره‌ای از حکومت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به مرکزیت بین‌النهرین به سرزمین‌های اطراف گسترش یافت، اما دیری نپایید که الگویی که بین‌النهرینی‌ها بنیان نهاده بودند از سوی همسایگانشان اقتباس و در مقیاسی گسترده‌تر به‌کار گرفته شد. یکی از این همسایگان ایرانیان بودند که بیش از یک‌هزاره (از ابتدای دورۀ هخامنشیان تا پایان دورۀ ساسانیان) بین‌النهرین را به قلمروی خود افزودند و از پتانسیل‌های عظیم آن بهره جستند. سپس، با ورود اسلام، بین‌النهرین که رفته رفته به عراق تغییر نام ‌داده‌بود، به جایگاه مرکزی خود ادامه داد و نشیمنگاه خلفای اموی و عباسی شد. با ظهور قدرت بزرگ دیگری در آناتولی در شمال، عراق چند قرن از ولایات خلافت عثمانی بود، تا آغاز عصر جدید که قدرت‌های استعماری اروپایی دو کشور عراق و سوریه را از آن تراشیدند. کشور عراق که در سال 1923 به عرصۀ جهانی گام نهاد تاریخی خونبار دارد که از یک انقلاب، چندین جنگ خارجی و داخلی تشکیل می‌شود. به‌هنگام انتشار این کتاب مدتی است که عراق طعم آرامش را تا قدری چشیده و باستان‌شتاسان به‌سوی شناخت بیشتر  و بهتر پیشینۀ شکوهمند آن روی آورده‌اند.