تاریخ در پرتو انسان شناسی پزشکی قانونی‏‫

آیا ریچارد شیردل واقعاً از زخم جنگ درگذشت یا پای جنایت در میان بود؟ دو نوزاد دفن‌شده در آرامگاه توت‌عنخ‌آمون – فرعون جوان مصر با ثروت افسانه‌ای‌اش – چه کسانی بودند؟ آیا جمجمه‌ای که در زیر شیروانی یک مأمور مالیات پیدا شد، می‌توانسته سَرِ گمشده‌ی شاه آنری چهارم بوده باشد؟ در این کتاب، فیلیپ شارلیه، «ایندیانا جونز گورستان‌ها»، در جهان سفر می‌کند تا پرده از چنین اسراری در تاریخ بشریت بردارد. شارلیه، برای رسیدن به پاسخ، به دنبال سرنخ‌هایی در اسناد پزشکی، اثر انگشت‌ها و لکه‌های خون است. او چهره‌ی روبسپیر را از نقابی که پس از مرگش ساخته شده بازسازی می‌کند و استخوان‌های سوخته را بررسی می‌کند تا دریابد آیا واقعاً متعلق به ژاندارک هستند یا نه. شارلیه، دوز مرگباری از طلا را در مو و استخوان‌های دیان دو پوآتیه -محبوب شاه آنری دوم- کشف می‌کند؛ کسی که از نمک‌های طلا استفاده می‌کرد تا «جوانی جاودان خود را حفظ کند».
شارلیه همچنین داستان زندگی کسانی را که نام‌هایشان دیرزمانی است از یاد رفته، تکه به تکه کنار هم می‌چیند. او گورهای عصر سنگ، شهرهای مردگان قرون وسطایی و کلکسیون‌های موزه‌ای را می‌کاود. شارلیه، با ایفای نقش یک بازرس صحنه‌ی جُرم و نیز یک انسان‌شناس قانونی، ابتلای یک مومیایی به مالاریا، ابتلای کودکی یونانی به سندروم داون و ابتلای یک رومی عالی‌مقام به التهاب مغزی را تشخیص می‌دهد. او همچنین در ناهنجاری‌های کهن و ادعاهای مربوط به معجزات رخ‌داده در درمان آن‌ها تفحص می‌کند: پسری ناتوان از سخن گفتن که بعد از قربانی کردن نزد ایزدان توانست صدایش را بازیابد، زنی که پنج سال باردار بود، و ماری افعی که انگشت شکسته‌ی پا را با زبان خود درمان کرد. چهل پرونده‌ی این کتاب، در چگونگی زیستن و مرگ نیاکان ما کنکاش می‌کنند می‌کوشند شماری از دیرپاترین پرسش‌های تاریخ را پاسخ دهند و قدرت علم در پرده برداشتن از رازهای گذشته را بنمایانند.

توضیحات تصویر روی جلد: 

عکس روی جلد، مربوط به گورستان فونتانِله در ناپل ایتالیاست؛ آرامگاه بی‌شمار قربانی جنگ و طاعون از سده‌ی شانزدهم میلادی. مردمان شهر ناپل، با ساخت قاب‌های چوبی و اهدای گُل و هدایا، از جمجمه‌های این گورستان محافظت می‌کردند و در مقابل، از روح صاحب جمجمه تقاضای برآورده شدن دعاها و آرزوهایشان را داشتند. اشیاء مفرغی مانند آنچه در عکس روی جلد دیده می‌شود، از جمله این پیشکش‌ها بودند و چه بسا حاوی ادعیه‌ای بوده باشند که به مرور زمان زدوده شده‌اند. شیفتگی نسبت به این گورستان، چنان اوج گرفت که ماهیتی فرقه مانند یافت و در اوایل سده‌ی بیستم، سرانجام به کلی ممنوع شد. امروزه، فونتانله، تنها یک جاذبه گردشگری است.